Jubileumpostzegel 100 jaar KNBB

jubileumpostzegel-01Op 2 mei 2011 besteedt ook TNT Post aan het 100-jarige bestaan van de Koninklijke Nederlandse Biljartbond aandacht met de uitgifte van een jubileumpostzegel. De zegel, die te gebruiken is voor briefpost tot en met 20 gram maakt onderdeel uit van een postzegelvel van tien postzegels met vijf verschillende motieven.
Naast het jubileum van de KNBB worden namelijk nog andere organisaties, die ook een jubileum vieren op het velletje jubileumzegels herdacht. Het zijn de 50-jarige Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), 650. jaar Slot Loevestein, 100 jaar Genootschap Nederlandse Componisten en 100 jaar Koninklijke Nederlandse Dambond. Het toeval wil dat bij het 75-jarig bestaan zowel van de biljartbond als van de dambond ook toen gelijktijdig jubileumzegels van de twee sportbonden werden uitgegeven.

Op de nieuwe jubileumzegel van 100 jaar NBB wordt niet alleen aandacht geschonken aan het carambolebiljart, maar komen ook de speelballen voor uit de disciplines snooker en pool. De ontwerper van de jubileumzegel is André Toet van de Samenwerkende Ontwerpers BV

Uitgifte vanaf 2 mei 2011

KNBB een eeuw oud

Jubileum uitgesmeerd over een jaar

Op 22 januari is het precies honderd jaar geleden dat de Nederlandsche Biljartbond werd opgericht. De betrokken verenigingen waren Biljart-vereniging Amsterdam, Biljartvereniging K.RA.S. uit Amsterdam, Biljartclub Arnhem, ’s Gravenhaagsche Biljartclub uit Den Haag, Biljartclub Groningen, Friesche Biljartclub uit Leeuwarden en Biljartclub Nijmegen.

Nu honderd jaar later heeft de in 1951 Koninklijk geworden Nederlandse Biljartbond inmiddels meer dan dertigduizend leden,  verdeeld over de secties driebanden, pool, snooker en de KNBB Vereniging Carambole. De mijlpaal van het 100-jarig bestaan wordt door de bond uitgesmeerd over 2011. Bij toeval vindt op 22 januari ook de Inkada Grand Dutch plaats, zodat de geboortedag van de biljartbond door de bestuurders wordt aangegrepen om in Hotel Prinsen in Haarlo het heuglijke feit te gedenken met vertegenwoordigers van de clubs, die een eeuw geleden de aanzet tot het stichten van de Biljartbond hebben gegeven. Daar houdt het ten aanzien van het jubileum even mee op.

Het jubileumprogramma wordt vervolgd met de Supercup, die de KNBB door de Europese biljartbond toegewezen heeft gekregen en in mei in de verschillende kaderspelsoorten en het bandstoten van 18 t/m 22 mei eveneens in Hotel Prinsen in Haarlo wordt gehouden. In die dagen worden op dezelfde tafels ook het EK voor topteams verspeeld. Voor de jeugdteams gebeurt het laatste op dezelfde data in Woubrugge.

Om het 100-jarig bestaan in brede kring te kunnen vieren worden de komende landsfnales, die van 24 tot en met 26 juni worden gehouden, geheel in het teken van het jubileum te staan. Voor het eerst in de geschiedenis zullen alle disciplines in Nieuwegein in actie komen. Her betekent naast carambole, driebanden en pool, dat er in Sporthal Merwestein ook snooker zal worden gespeeld. De 24 biljarttafels in Merwestein zullen niet direct woeden afgebroken, want op dinsdag 28 juni wordt voor het eerst een Nederlands kampioenschap libre voor bedrijventeams in Merwestein gehouden.

knbb-postzegel-2011

Bijzondere jaartallen in de geschiedenis van de KNBB

22 januari 1911 Oprichting van de Nederlandsche Biljartbond (NBB)

1913 Eerste kampioenschap van Nederland in Musis Sacrum in Arnhem

1923 De NBB wordt toegelaten tot bet Nederlands Olympisch Comité (NOC), Oprichting van de Internationale Biljartfederatie (U.I.F.A.B)

1924 Aansluiting van NBB bij U.I.F.A.B.

1925 Jan Dommering wordt als eerste Nederlander Europees- en wereldkampioen In het kader 45/2

1951 Bij het 40-jarig bestaan wordt het predicaat Koninklijk aan de Nederlandse Biljartbond toegekend

1955 Eerste Nederland kampioenschap biljart artistiek

1958 Oprichting van Europese Biljartfederatie WEB) met medewerking van de KNBB.

1959 Oprichting van Nederlandse Sport Federatie (NSF) en wereldbiljartbond (UMB)

1961 50-jarig bestaan wordt gevierd met kampioenscompetitie waaruit de Landfinales ontstaan

1961 KNBB start officieel met jeugdactiviteiten

1963 Eerste nationale competitie, de latere Landsfinale

1966 Compositieballen gaan ivoor vervangen

1966 Het aantal van vijftig districten wordt bereikt

1966 Oprichting van eerste jeugbiljartclub Waalwijk en Opening van Nationale Jeugdbiljartcentrum in deel bondsbureau Amsterdam

1968 Invoering van driebanden-klein derde klasse

1969 KNBB heeft 17.500 leden

1970 Voor het eerst wordt er door driebanden-groot om de KNBB-beker gespeeld

1971 De eerste dameswedstrijden

1972 Introductie van biljarten voor gehandicapten

1974 Bondsbureau in Amsterdam verkocht

1975 Nieuw bondsbureau in Leusden

1975 Inschrijving van het 20.000ste lid

1976 Invoering van de vier gewesten

1978 Biljart Artistiek wordt weer serieus beoefend

1979 Het 25.000ste lid wordt geregistreerd

1980 In gebruikneming van eigen computer

1981 District Utrecht bezit als eerste district een geautomatiseerde ledenadministratie

1981 Eerste vrouw in hoofdbestuur

1985 Oprichting van de Billiards Worldcup Association (BWA)

1986 Bij het 75-jarige bestaan wordt door de Nederlandse Posterijen een biljartpostzegel uitgebracht.

1991 In gebruikname van bondsbureau annex trainingscentrum in Nieuwegein

1996 Invoering van de tijdklok bij het driebanden

2003 Nieuwe structuur KNBB met vier secties en 32 districten. De bondsraad wordt het hoogste orgaan binnen de organisatie.

2009 Verzelfstandiging van sectie carambole in KNBB Vereniging Carambole

2011 KNBB 100 jaar

De Nederlandse biljartbond werd opgericht door zeven verenigingen, Vooral in het noorden (Groningen en Friesland) was men honderd jaar geleden al goed georga-niseerd. Hierboven een opname van de Friesche Club.
De Nederlandse biljartbond werd opgericht door zeven verenigingen, Vooral in het noorden (Groningen en Friesland) was men honderd jaar geleden al goed georganiseerd. Hierboven een opname van de Friesche Club.
jubileum-foto van de 's-Gravere haagsche Biljartclub, die op dat moment het 20-jarig jubileum vierde. De Hagenaars waren eveneens betrokken bij de oprichting van NBB.
jubileum-foto van de ‘s-Gravere haagsche Biljartclub, die op dat moment het 20-jarig jubileum vierde. De Hagenaars waren eveneens betrokken bij de oprichting van NBB.

 

100 jaar biljartbond

Een eeuw geleden werd de Biljartbond opgericht, in 1928 was het WK voor het eerst in Amsterdam

Biljarten, WK 1928
Biljarten, WK 1928

Het jaar 1911, nu een eeuw geleden, was belangrijk voor de biljartsport in Nederland en Amsterdam in het bijzonder. Er ontstonden twee Amsterdamse verenigingen die nog steeds bestaan: Insulinde (Nu HET-EY/Insulinde) en ABC Rembrandt. En hier werd de Nederlandsche Biljart-Bond opgericht, die zich sinds 1951 Koninklijk mag noemen.

Een bijzonder (zij het niet geheel geslaagd) evenement in de eerste eeuw Biljartbond waren de eerste Wereldkampioenschappen in Amsterdam in 1928. Daarvan werd onlangs een onbekend affiche teruggevonden. Ook toen al speelden bij dat kampioenschap commerciële belangen een rol: op welk merk biljart moest worden gespeeld?

Zes biljartclubs (Groninger Biljartclub, de Friesche Club, Nijmeegsche Biljartclub, Gravenhaagsche Biljart Club en uit de hoofdstad K.R.A.S, en Billiard-Vereeniging Amsterdam) de Nederlandsche Biliard-Bond op. Doel: bevorderen van het biljartspel door amateurs. Als een van de middelen werd genoemd: het jaarlijks organiseren van een Nationaal Kampioenschap. Het eerste bestuur bestond uit mr. D.E, Lioni en Th.J. Grupping uit Amsterdam, en P. Vermeulen uit Nijmegen. Op een latere bondsvergadering werd genoemde mr. David Eliazer Lioni, advocaat te Amsterdam, officieel tot voorzitter verkozen.

Bij de oprichting van de Bond in januari waren de nu ook jubilerende verenigingen Rembrandt en Insulinde nog niet opgericht.; dat gebeurde pas later in het jaar. De twee Amsterdamse clubs die wel meteen van de partij waren zijn nu alweer lang ter ziele. De naam KRAS had overigens niets met hotel-café Krasnapolski te maken, al zijn daar heel wat biljarttoernooien gespeeld. Nee, het is de afkorting van ‘Kijk Rustig Alvorens te Stoten’.

Boeiend is ook de naam van HET-EY, uitgesproken als ‘Het IJ’.Dat betekent eigenlijk: ‘Houdt Er Trouw Effect Yn’. Die vereniging werd in 1922 opgericht en fuseerde in 1998 met Insulinde. De archieven van beide oude verenigingen zijn overgedragen aan het Stadsarchief, maar onlangs ontdekte clubarchivaris Frans van Lingen bij een zoldervergadering een vergeten deel van het HET-EY-archief. Tot de mooiste vondsten daarin behoorden het programmaboekje en het affiche van het Eerste Wereldkampioenschap biljarten, dat ooit in ons land gehouden werd.

Dat WK vond plaats van woensdag 30 mei tot en met dinsdag 5 juni 1928, in het gebouw van de Maatschappij van den Werkenden Stand, Kloveniersburgwal 87-91 (nu de Doelenzaal, thuishonk van Hoofdstad-Operette). Het was nog een heel gedoe geweest het kampioenschap hierheen te halen. Al sinds 1903 werd dit evenement door de Franse bond georganiseerd, en die beschouwde dat langzamerhand als een onvervreemdbaar recht. Voor de NBB was een wereldkampioenschap van groot belang, omdat het biljarten hier als sport nog steeds niet serieus werd genomen, onder meer omdat de wedstrijden doorgaans plaatsvonden in cafés, volgens velen poelen des verderfs. In 1922 liep de poging het WK naar Amsterdam te halen nog stuk op de Franse onwil. Maar in 1928 hielp het feit dat Nederland ook de Olympische Spelen mocht organiseren. Maar de Franse bond gaf de leiding maar zeer gedeeltelijk uit handen: ze leverde zowel de voorzitter als de secretaris van het organisatiecomité. En de Fransen wisten door te drukken dat er alleen gespeeld mocht worden op de tafels en met de ivoren ballen van de Amerikaanse biljartfabriek Brunswick. Dat was in het verkeerde keelgat van veel Nederlandse biljarters die gewend waren te spelen op tafels en met materiaal van de in 1898 geopende (en nog steeds bestaande Amsterdamse biljartfabriek Wilhelmina, Stadhouderskade 127. Die fabriek, opgericht door Izak Salomon, had intussen een internationale reputatie opgebouwd.

Financieel en publicitair werd het Wereldkampioenschap in Amsterdam geen succes. De speciaal gebouwde tribunes bleven akelig leeg, mogelijk omdat tegelijk de Olympische Spelen elders in Amsterdam aandacht trokken. En prins-gemaal Hendrik, die op zaterdagavond 2 juni tegen tienen ineens zijn opwachting maakte, hield het al drie kwartier voor gezien en stortte zich weer in het nachtleven. Ook sportief was het geen groot succes: alle spelers bleven ver onder hun niveau, De finale ging uiteindelijk tussen twee Belgen: Theo Moons uit Antwerpen en Guust van Belle uit Gent. Theo Moons won de titel, voor de derde keer.

Beste Nederlander was de Amsterdamse diamantair Hendrik Jan Robijns (‘Robbie’, voor intimi): hij eindigde als zesde van de acht deelnemers,

Maar een mooi affiche leverde het kampioenschap in ieder geval op!

Bron:  Op basis van een lange tekst van Frans van Lingen (en enkele websites).

Biljart, meer dan stukje groen voor eenzaam hart

Bondsvoorzitter Jean-Claude Dupont (tweede van links) verzamelde gisteren in Leuven de Belgische biljarttop rond zich met van links naar rechts Jozef Philipoom, Eddy Leppens, Paul Stroobants, Raymond Ceulemans, Leo Corin en Ludo Dielis.
Bondsvoorzitter Jean-Claude Dupont (tweede van links) verzamelde gisteren in Leuven de Belgische biljarttop rond zich met van links naar rechts Jozef Philipoom, Eddy Leppens, Paul Stroobants, Raymond Ceulemans, Leo Corin en Ludo Dielis.

,,Café Biljart, Café Biljart, klein stukje groen voor een eenzaam hart, ’t schuifje zegt klik, ’t balletje tik.” Met zijn gevoelige ziel schreef Toon Hermans het eenvoudigste maar mooiste liedje over biljart. Maar al honderd jaar geleden, op 27 oktober 1906, wilden zes leden van de club L’Elite méér en meteen was de Belgische Biljartbond geboren. Gisteren vierde de Koninklijke bond in Leuven zijn honderdste verjaardag. Ondertussen zijn er 180.000 competitiespelers en zo’n 50.000 zondagochtendspelers.

De man die voor de meeste hoogtepunten zorgde is Raymond Ceulemans: met 152 titels is zijn palmares ongenaakbaar, met zijn benoeming tot Ridder in 2003 door Koning Albert II als toetje. Al in 1909 dook de eerste Belgische wereldkampioen op: Pierre Sels haalde het in het toenmalig kader 45/2. Pas na de Tweede Wereldoorlog kwamen de Belgen goed in beeld: na uitzonderlijk begenadigde spelers als Gustave van Belle, René Gabriëls en René Vingerhoedt stonden in de daarop volgende periode onder meer Jos Vervest, Tony Schrauwen, Emile Wafflard en Laurent Boulanger paraat. In 1963 verscheen dan Raymond Ceulemans, geflankeerd door Ludo Dielis. In het artistiek biljarten blonken Raymond Steylaerts en Leo Corin uit. Men vreesde daarna voor een terugval, maar de huidige generatie Peter de Backer, Eddy Leppens, Patrick Niessen, Eddy Merckx en op kop Frédéric Caudron, won de laatste tien jaar veel gouden medailles.

Bron: nieuwsblad.be 17 maart 2006